Ordu-giresun

[Pathfinder]

Değerli arkadaşlar,
Ordu'daki bir yerel gazete haberini sizlerle paylaşmak istedim.

"Alt yapı eksikliği henüz tamamlanmayan Ordu Giresun Havaalanı’nda fıkra gibi olaylar yaşanıyor. Ordu-İstanbul seferini yapacak olan TK 7311 sefer sayılı Anadolu Jet’e ait uçağın yakıtının tükenmesi nedeniyle uçuş iptal oldu.
İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’ndan bir buçuk saatlik rötarla kalkan Anadolu Jet firmasına ait uçak saat 15.14’de Ordu Giresun Havaalanı’na iniş yaptı.
Uçakla İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’na gitmek için bekleyen 180’ne yakın yolcu bir türlü uçağa alınmadı.
Saatlerce havaalanında bekleyen yolculara önce meyve suyu ve kek dağıtıldı. Daha sonra uçağın yakıtının bittiği ve bu nedenle uçuşun iptal olduğu bildirildi. Pilotun Sabiha Gökçen Havaalanı’ndan yakıt almayı unuttuğu kaydedildi.
Yolculara, Samsun’a gitmeleri halinde bu akşam İstanbul’a uçabilecekleri söyledi. Biletli yolcuların bir başka gün de de Ordu’dan İstanbul’a uçuş yapabilecekleri ifade edildi.
Havaalanında bekleyen yolcular, uçuşun iptal olmasına tepki gösterdi. Yakıtı bittiği için havaalanında bekleyen uçağa önümüzdeki saatlerde yakıt ikmali yapılacağı kaydedildi."

Ben de Flightradar24 kayıtlarını inceledim. Ordu-Giresun için SAW'dan kalkan 7310 sefer sayılı tarifeli TC-SBE uçağı 22 Ağustos Cumartesi UTC 11.55 gibi OGU'ya iniyor. Herhalde yukarıdaki haberde yer alan gelişmeler yaşanıyor ve TK 7725 olarak UTC 15.15 gibi OGU'dan Samsun'a havalanıyor. Daha sonra da TK 7411 olarak Samsun'dan UTC 18.27 gibi SAW'a hareket ediyor.
THY sitesinde de Cumartesi günkü OGU-SAW seferi "İPTAL" olarak görünüyor.
Bütün bu gelişmelerin yeterli yakıt olmamasından kaynaklanması mümkün müdür? Eğer öyleyse bu bir hesaplama hatası mıdır, yoksa hava şartlarındaki değişikliklerin bu gibi beklenmeyen sonuçlar doğurması normal midir?
Bana gelen bilgilere göre uçak Samsun'a boş gidiyor. OGU'daki yolculara da Samsun'dan aynı uçakla İstanbul'a gidebilecekleri söyleniyor. Eğer doğruysa yolcuları ile Samsun'a gidemeyecek kadar az yakıtı mı var uçağın. İlginç geldi...
Bildiğim kadarıyla OGU'da akaryakıt ikmali henüz yapılamıyor.

[LTCD]

Bir de dönüş yakıtıyla birlikte gelince inişte overweight olmuyor mu?

[Melih]

Bir de dönüş yakıtıyla birlikte gelince inişte overweight olmuyor mu?

738 tipi uçak için SAW - OGU seferinde uçakta yeterli dönüş yakıtı var ise OGU inişte doğru planlar iseniz overweight olmazsınız. Ancak full yakıt, yolcu ve yük dolu kalksanız OGU'ya inemeyebilirsiniz (eğer yolda ve beklemede 13 ton yakıt yakarsanız inersiniz). Aşağıdaki tabloda 738 ağılık limitleri var, bilginize.

Boeing 737-800 Weights
MTW/MRW: 174,700 lbs (79,243 kg)
MTOW: 174,200 lbs (79,086 kg)
MLW: 146,300 lbs (66,361 kg)
MZFW: 138,300 lbs (62,732 kg)
OEW: 91,300 lbs (41,413 kg)
Max. Structural Payload: 47,000 lbs
Usable Fuel / Max Capacity: 46,052 lbs, 6,875 gal (20,894 kg, 26,022 l)

[hakan737]

Melih hocam gereken bilgiyi vermiş, dispatch kısmınıda Fatih konuyu görünce yazar. Yakıt almayı unutmak gibi bir durumun söz konusu olmadığı, bir uçuşun/uçağın satranç gibi 3-4 hamle sonrasının hesaplandığı bir dönemdeyiz havacılıkta. Bana kalırsa başka bir şey olmalı.

[mavi]

Basında (yazılı, görsel vs. vs. vs.) her okuduğunuza, gördüğünüze, duyduğunuza inanmayın!
Evet; Melih bey 738 için değerleri yazmış. İnilecek meydanda yakıt yoksa, uygun yakıt yoksa, ya da çok pahalı ise, dönüş bacağının yakıtını da alıp o meydana öyle gidersiniz. Bu yakıt, planda ilgili kısımda “tankering” adı altında belirtilir. 738 gibi bir uçakta bu mesafede OW olmaz. Hakan hocanın dediği gibi başka bir şey olmalı!

Meydan için endişelenmeyin nasıl olsa seçim var, bir daha hatta bir kaç defa daha açarlar, bu arada o eksikler de yavaş yavaş tamamlanır, olur biter.


Serhan

[fatih.koz]

... Yakıt almayı unutmak gibi bir durumun söz konusu olmadığı, bir uçuşun/uçağın satranç gibi 3-4 hamle sonrasının hesaplandığı bir dönemdeyiz havacılıkta ...

İnsan faktörü işin içinde olduğu müddetçe unutma ve hata gibi kavramlar olacak, olmaya da devam edecektir

Olayın özetine bakarak "Evet SAW-OGU bacağı öncesinde uçağa OGU-SAW yakıtının alınması unutulmuş" diyebiliriz. Her ne kadar uçuş planında bu yakıt miktarı belirtilmiş olsa da diğer muhtelif faktörler nedeniyle hesaplanan bu yakıt uçağa yüklenmemiştir

Eğitimlerde sıklıkla vurgulanan "Swiss Cheese" hadisesi burada yaşanmış, delikler birbirine denk gelmiş ve birkaç hatadan oluşan zincir tamamlanmış. Daha önce de bir benzerini NKT / Şırnak meydanında yaşadık, planda ekstra yakıt vardı ve maalesef yine alınmadan gidilmişti. "Eee aynı hadiseyi daha önce yaşamışsınız madem, hiç mi ders almadınız arkadaş" diyebilirsiniz ... Aldık tabii ki, düzeltici ve önleyici prosedürler geliştirilip uygulamaya kondu ancak "insan faktörü"nü değiştiremiyoruz maalesef

"Peki, OGU-SZF bacağını uçak yolculu olarak uçabilir miydi ?" Bu sorunun cevabını verebilmemiz için kalan yakıtı net olarak bilmemiz ve yeniden planlama yapmamız gerekir. Kaba bir hesapla OGU-SZF minimum 3500-4000 Kgs yakıt ister diyebiliriz, ya inişte 3000 kgs kaldı ise ?

Devam edelim ;

Her 737-800'ün ağırlık limitleri aynı olmayabilir ... O gün kullanılan uçağın verileri ile buradakiler aynı olmayabilir Misal MTOW 79000 değilde 75000 kgs olabilir, 72000 hatta 70000 kgs bile olabilir. Ayrıca bildiğiniz gibi ağırlıklar performans ile direkt ilgilidir, bazen kağıt üstünde gördüğünüz 79015 MTOW ya da 66361 Kgs MLW değerlerini kullanamazsınız, performans hesabı sonucunda ulaşılan bu değerler (Maximum Allowable) MATOW ve MALW oluverir.

MTOW : Certified Maximum Take Off Weight
MLW : Certifed Maximum Landing Weight

MATOW : Maximum Allowable Take Off Weight
MALW : Maximum Allowable Landing Weight

Kavramlar birbirine benzer olsa bile çok farklı anlamları vardır ...

42300 Kgs DOW ( Dry Operating Weight , ekip ve ikram dahil boş ağırlık )
17000 Kgs Traffic Load ( 189 yolcu ve onlara ait bagajların yaklaşık ağırlığı )

59300 Kgs ZFW ( Zero Fuel Weight ) [ Limit içindeyiz sorun yok ]
6500 Kgs SAW-OGU Block Fuel
4500 Kgs OGU-SAW Tankering Fuel

70300 Kgs TOW ... Kalkış tamam gibi duruyor değil mi ? [ Uçağınızın MTOW değeri 70000 Kgs'nin üzerinde ise sorun yok ]

Peki bu değer ile SAW'dan kalkar isek OGU'ya inebiliyor muyuz ? Aldığımız bu yakıtın ne kadarını yakacağız, işte bütün mesele burada. SAW-OGU trip fuel hemen hemen 3000-3500 kgs'dir. OGU'da inişte herhangi bir performans kısıtlaması olmadığını düşünerek hesap yapalım.

70300 Kgs
- 3500 Kgs

66800 Kgs Planned/Calculated Landing Weight, neydi bizim fabrika verimiz 66361 Kgs Bu değeri aşamayacağımıza göre "olmadı" diyebilir miyiz ? Evet deriz. Peki ne yapmak lazım ;

MLW ya da MALW değerinin altında inecek kadar

a) az yakıt alacağız (OGU'da yakıt yoksa bu seçeneği kullanamayız)
b) bagaj bırakacağız
c) sadece bagaj yetmiyorsa yolcu+bagaj bırakacağız

Sonuç olarak SAW-OGU seferinde hiç zorlanmadan overweight olunabilir Dikkatli olmak, güncel bilgiler ile hassas şekilde hesap yapmak gerekir.

Velhasıl, sözün özü "Başka bir şey yok, olan budur".

Sevgiler

[fatih.koz]

Peki "suçlu" kim ?

Planlama yaparken gerekli yakıtı "Minimum Take Off Fuel" (ya da Minimum Release, Plan Take Off gibi isimler alabilen, alınması gerekli minimum yakıt değerinin) içine dahil etmeyen (dahil etmeyi unutan, dahil etmesi gerektiğini bilmeyen ya da unutulabileceğini düşünmeyen) sadece "Ekstra" (Tankering ya da Additional Fuel isimlerini alan opsiyonel) yakıt hanesine yazan Dispatcher mi ?

Elindeki planda bu yakıtı görmeyen ya da gördüğü halde almayan, alma ihtiyacı hissetmeyen Pilot mu ?

Meydanda yakıt ikmal imkanı olmadığını NOTAM olarak yayınlamayan yerel otorite mi ?

Meydanı muhtelif eksikleri ile kullanıma açan otorite mi ?

Açılışın üzerinden aylar geçmesine rağmen yakıt ikmal imkanını sağlayamayan özel sektör (yakıt firmaları) ya da bürokrasi mi ?

Seçin birini Ben müsaadenizle "Hepsi"ni seçmek istiyorum.



Sevgiler

[ta1dr]

uzun bir aradan sonra....
bende alayini seciyorum...

http://www.ta1dr.com

[Saim Alper]

Ben de +1.

[Pathfinder]

Fatih hocam, ders niteliğindeki detaylı açıklamalarınız için çok teşekkürler. Hakan gibi şahsen ben de, havacılık gibi seçkin bir sektörde insandan kaynaklanan bu denli büyük bir hatanın olmayacağına yönelik şartlanmışlığımın etkisiyle başka bir neden umuyordum...