RF4E'nin resimlerini çekerken uça?? rahat b?rakmad?klar? için güzel resimleri yoktu o yüzden scan etmemi?tim. F4E'nin hemen arkas?nda duruyor.

Murat bey'in görü?üne asl?nda biraz kat?l?yorum.Hava Kuvvetlerimizin envanterine giren uçaklar?,geliş ?ekilleri,üretim tarihi,bizde envanterde kal?? süreleri,hizmet süreleri içinde üretilen ve o süre içinde yine kullan?m ömürlerini dolduran daha yeni model ba?ka uçaklar ile k?yaslad???m?zda asl?nda bu konuda biraz samimi olmam?z gerekiyor.
Benim gözlemlerim,Hava Kuvvetlerimizin 1945'den sonra ABD ve NATO çöplü?ü haline gelmi? olmas? çok a?ikar. 1945'lerden sonra ikinci dünya sava?? uçaklar? fazlas? ABD ve ?ngiltere taraf?ndan bol miktarda yabanc? ülkelere uzun vadeli kredilerle sat?lm??. Tabi birçok ülkenin bu çok i?ine gelmi?. Bu uzun vadeli al?mlar "3 alana 1 bedava" mant??? ile yap?ld??? için bizim gibi sava?a girmeyip ama sava? ekonomisindan can? yanan henüz ekonomik özgürlü?ünü arzu etti?i gibi kazanamayan ülkeler için belkide o dönemler için makul bir al??veri? olabilir.FAkat bir yerde kantar?n topuzunu kaç?r?p so?uk sava??n ba?lamas? ile beraber paçam?z? kapt?r?vermi?iz. Bu yüzdendirki jet uçaklar? veya dönemin gelişmi? ervaneli uçaklar?n?n envantere girmesi 1970li y?llar akadar ortalama 10'ar y?l gecikmeli olarak ya?anm??. Ne varki biz paçam?z? bir?ekilde kapt?rd?ktan sonra hava kuvvetlerininde anlams?z bir hovardal??? ba?lam??. 1945'den 1960'lar?n sonuna kadar birçok uçak tipi envantere girip sadece 3-4-5 y?l uçtuktan sonra emekli edilmi?. Bunun nedeni farkl? yollarla ülkemize uçaklar?n al?nmas?-hibe edilmesi veya marshall yard?mlar? ad?nda bizi kemirip bitiren bugünkü milli savunma sanayimizin kökünü kaz?yan me?hur yard?mlard?r.

jet ça??na geçilen 1960'l? y?llarda ba?larda uçak modelleri aras?nda envantere giri?lerde çok fark olmasada, uçaklar? üreten ülkelerde, o uçaklara ait performans dü?üklü?ü,hayati ar?zalar,üretim hatalar? veya daha iyi bir modelin üretilmesi ile hizmetten al?nan tüm uçaklar do?rudan veya dolayl? olarak bizim gibi ülkere postalanmaya ba?lam??lar.Bu yüzden hava kuvvetlerimizin bir dönemi insan kayb? aç?s?ndan gerçekten sinir bozucudur.Çok s?k tip de?i?mesi yüzünden e?itim ve bak?m noksanlar? operasyonel faaliyetleri hep sekteye u?ratm??.

1970lerden itibaren hava kuvvetlerimiz biraz daha sadele?mekle beraber elindeki tipleri uzun süre kullanmaya ba?lad??? için muharip ate? gücü giderek çevresindeki ülkelere göre azalm??. Burada dikkat çekilecek nokta, ABD ve Rusya birbirlerine kar?? özellikle ABD Rusyaya kar?? sava?mak için birçok yeni uçak tasarlar ve üretirken, ön cephede yer alan Türkiye o dönemlerde hali haz?rda Kore ve Vietnam eskilerini kullanmaya devam ediyordu.Neyseki elimizdeki ate? gücü çok kötü de?ildi, özellikle Yunanistan ile aram?zdaki problemlere kar?? ABD'nin ve uluslararas? (hernas?lsa) silah sat???ndaki dengesi ile en az?ndan K?br?s bar?? harekat? ba?ta olmak üzere potansiyel rakibimiz Yunanistan ile güç fark?m?z hiç olmad?.

Türk Hava kuvvetleri benim bildi?im 1945 öncesi ?ngiliz,Alman,Frans?z ve Polonya uçaklar?n hariç, F16'?n 1980lerin ba??nda TAI'de monte edilmesine kadar fabrika teslimi hiç sava? uça??na sahip olmad?. Teslim al?nan ülkelerden uçaklar getirildi fakat hiçbiri "0" uçaklar de?ildi.1980lerde dahi hala Hava Kuvvetlerimiz envanterine Almanya,Hollanda,Kanada gibi NATO ülkelerinden "NATO yard?m?" ad? alt?nda o ülkelerin envanterlerindne ç?kard?klar? neredeyse faydal? kullan?m ömürleri bitmi? uçaklar? kabul ediyordu.
Bu konuda,kendi ülkelerindeki pilotlar? uçurmaya cesaret edemedikleri uçaklar? bize postalayan ülkelere nispet yaparcas?na senelerce bu uçaklar? uçurmaya gayret eden tüm FASBAT,teknik ve idari personel ile bu saatli bombalara atlay?p uçan pilotlar?m?z? can? gönülden kutlamak laz?m.

Hali haz?rda F4lerimizin baz?lar? 1962lerden kalma olmakla beraber 1980lerin sonuna kadar .e?itli dönemlerde üretilip envantere giren Phantom II ler, Phantom2000 projesi kapsam?nda ?srail-Türk ortak konsorsiyomu ile a??rl?kl? motor-avionik-silah sistemleri olmak üzere baz? gövde parçalar?n?nda iyile?tirilmesi ile hizmet ömürlerinin bir20 y?l daha artt?r?lmas? için modernize ediliyor.Ayn? projenin benzeri F5-NF5lerimiz içinde yap?l?yor.

Bu çal??malarda eski PW ve GE motorlar? yeni nesillerle de?i?tiriliyor,silah ve radar donan?mlar? ba?tan a?a??ya yenileniyor,avionikler de?i?tiriliyor vs vs. Ne yaz?kki ülkemizin özgün bir savunma sanayi olamad??? (oldurulmad???) için bu sistemlerde yabanc? kaynakl? ve i?i üstlenen ?srail Savunma Endüstrisinin ürünleri. Sava? deneyimi ?srail'in deneyimleri ile s?n?rl? kompanentler,sistemler. Tüm bunlara s?n?rl? üretim ve ARGE imkan? ile geliştirilen Türk mal? özgün sistemler entegre ediliyor ve teknoloji transferi yap?l?yor.

Tüm bunlar yap?lsa bile, Hava Kuvvetlerimizin muharip gücü'nün hali haz?rda sadece çevresindeki potansiyel stratejik tehlikeler ile s?n?rl? kald??? ve hatta baz? anlarda onlar?n alt?nda kald???n? unutmamak gerekli. Elimizdeki uçaklar?n muadili art?k yava? yava? soylar?n? tüketiyor. Suriye Su35ler,?ran yeni nesil Mig29'lar, Yunanistan yeni nesil MirageIII ler ile donanm?? durumda ve filo ya?lar? bize nazaran genç.NE yaz?kki bize ?u anda dost olmaktan çok uzak olan Irak'daki durum ise endieverici zira buradaki ABD güçlerinin elindeki uçaklar daha menzile girmeden yok etme kabiliyetine sahip yüksekteknolojili uçaklar-ki asl?nda 1950lerde ?ekillenen gelece?e dönük stratejik yat?r?mda i?te belki bugünler için yap?lm??t? "ne kadar istersem o kadar?na sahip olursun" . Bu noktada vatan millet sakarya demenin 21.yy da pek manas? yok zira, artk günümüz sava?lar? cephe hatt?nda de?il, korunakl? bir odadan uzaktan kumanda ile imha gücü yüksek yüksek teknolojili araç gereçle yap?l?yor.

Asl?nda F4lerin hala uçmas? ile ilgili yazacakt?m ama konunun evveliyat? dünü bugünü derken buraya kadar geldi.

Sonuç itibari ile yak?nda JSF F35ler Türkiye envanterine ?a?k?nl?k verici bir durum ile dünya ile ayn? anda girecek. Korkum ?u ki elektronik her türlü ileti?im ve kontrolün bir ba?ka devlet/devletler üzerinde oldu?u bugünkü digital dünyada acaba bu uçaklara fiziksel olarak %100 sahip olabilecekmiyiz?